منابع انسانی چیست؟ منابع انسانی چرخه زندگی کارکنان را مدیریت می کند، از جمله استخدام، آموزش، مدیریت عملکرد، مدیریت حقوق و مزایا، جبران خسارت و اخراج. صرف نظر از اندازه، هر سازمانی به یک بخش منابع انسانی موثر برای مدیریت نیروی کار، سیاست‌های شرکت و اطمینان از الزامات قانونی نیاز دارد. مدیران منابع انسانی باید آموزش های حرفه ای دیده و از تجربیات خوبی در این زمینه برخوردار باشند. دوره هایی همچون مدیریت حرفه ای کسب و کار (MBA) یا دوره های ویژه مدیران منابع انسانی می تواند در این زمینه مفید واقع شود. اما اصلا تعریف منابع انسانی چیست؟ این بخش چه وظایفی در سازمان به عهده دارد؟ و ضرورت توجه و بهبود عملکردهای آن در سازمان چیست؟ در این مقاله به پاسخ این سوالات می پردازیم.
مواردی که در این مطلب می‌خوانید
منابع انسانی چیست؟
منابع انسانی یا Human Resource (به اختصار HR) واحدی از سازمان است که بر مهمترین دارایی یک شرکت، یعنی کارکنان آن تمرکز می کند. این واحد اطمینان حاصل می کند که کارمندان شرکت راضی باشند، مشتاقانه به انجام وظایف خود بپردازند و منابع و امکانات مورد نیاز خود را در اختیار داشته باشند.
این بخش مسئول استخدام، آموزش و نگهداشت پرسنل، بهبود روابط کارکنان و ارتقاء فرهنگ سازمانی است. مدیران تیم HR به مسائلی همچون استخدام، اخراج، آموزش و توسعه مهارت ها، اجرای خط مشی ها، حقوق و دستمزد کارکنان، اجرای مقررات دولتی و قوانین ایمنی و نیز حل تعارضات میان کارکنان می پردازند. متخصصان این بخش به حفظ ساختار و نظم شرکت کمک کرده و بهره وری و موفقیت سازمانی را تقویت می کنند. نگرانی های پرسنل سازمان و پشتیبانی آنان با این بخش است.
انتخاب شغل در بخش منابع انسانی می تواند از نظر شخصی و حرفه ای تجربه ای ارزشمند باشد. بر اساس برخی آمارها، مدیران منابع انسانی به طور متوسط بیشتر از 70 هزار دلار در سال درآمد دارند.
وظایف منابع انسانی
بخش منابع انسانی یک شرکت اهداف و نقش های بسیاری را انجام می دهد. چه علاقه مند به دنبال کردن نقشی در این بخش باشید یا کنجکاو باشید که منابع انسانی چیست و چگونه بر تجربه شغلی و شغلی شما تأثیر می گذارد، مهم است که بدانید مدیران HR چه می کنند. در اینجا برخی از مهم ترین عملکردهای این بخش را ذکر کرده ایم:
جذب نیرو
منابع انسانی نقش مهمی در تعیین نیازهای کارکنان شرکت و استخدام افراد واجد شرایط دارد. این مسئولیت شامل وظایف مهمی می شود، مانند:
شناسایی صلاحیت ها و الزامات برای هر موقعیت
نگارش شرح شغل و تعریف پست های شغلی
ارزیابی رزومه ها
انجام مصاحبه ها
بررسی سوابق
همکاری با مدیران بخش ها برای انتخاب نامزدهای ایدئال
فرآیند استخدام بسیار مهم است، زیرا استخدام افراد مناسب باعث افزایش کارایی عملیاتی، بهبود نتایج کسب و کار و کاهش نرخ گردش مالی در سازمان می شود.
راهنمایی افراد استخدامی جدید
پس از استخدام کارمندان، این بخش اعضای جدید تیم را در اولین روزها یا هفته های حضور در شرکت راهنمایی می کند. این باعث می شود افراد با فرهنگ محل کار آشنا شوند و نحوه دسترسی به منابع مورد نیازشان را بشناسند. در این صورت کارمند می تواند در نقش جدید خود مستقر شود و مسیر شغلی جدید خود را آغاز کند.
کارکنان منابع انسانی همچنین مسئول توسعه و اجرای طرح های ادغام یکپارچگی نیروی کار هستند. این طرح به کارمندان جدید سازمان کمک می کند تا سریع تر و راحت تر به موقعیت و محل کار جدید خود عادت کنند و روابط بهتری با کارمندان قدیمی برقرار نمایند.
آموزش و توسعه
کارمندان تازه استخدام شده و کارمندان قدیمی شرکت، هردو به توسعه مهارتی و شغلی نیاز دارند. بنابراین مسئولیت بخش منابع انسانی چیست؟ اینکه بر نیازهای آموزشی کارکنان برنامه ریزی و نظارت کند. دوره های توسعه شغلی و آموزش ممکن است شامل آموزش در مورد فناوری جدید، روابط کارکنان یا آموزش رهبری برای سرپرستان فعلی یا آینده باشد. آموزش می تواند یک به یک، از طریق جلسات گروهی یا از طریق دوره های آنلاین و خودآموزی صورت بگیرد. منابع انسانی همچنین ممکن است به کارمندان کمک کند تا مدرک تحصیلی عالی به دست بیاورند. برای مثال، ممکن است شهریه یا اقساط ویژه ای را برای شرکت دادن برخی از کارمندان در دوره MBA در نظر بگیرد.
حقوق و مزایا در منابع انسانی
منابع انسانی با رهبر سازمان همکاری می کند تا سیستم حقوق و دستمزد سازمان، ساختار بیمه و سایر موارد این چنینی را هدایت کند. متخصصان این واحد اغلب برای تعیین نرخ های پرداخت رقابتی و توسعه ساختار حقوق و دستمزد به انجام تحقیقات در بازار می پردازند. آنها همچنین با کارگزاران بیمه کار می کنند تا مزایای بهداشتی و رفاهی مانند پزشکی، دندانپزشکی، بینایی، بیمه عمر و… را برای کارکنان در نظر بگیرند. این واحد همچنین بر مدیریت سایر مزایای کارمندان نظارت می کند. به عبارتی، کارمندان یک سازمان برای پرسش هر گونه سوالی در مورد حقوق و مزایا، تعطیلات، آموزش های شغلی و موارد گفته شده دارند، باید به نماینده HR در بخش کاری خود مراجعه کنند.
رفاه کارکنان
بخش منابع انسانی به پشتیبانی و بهبود کیفیت زندگی کاری کارکنان و همچنین فرهنگ سازمانی کمک می کند. آنها ممکن است گزینه هایی مانند مهد کودک برای فرزندان افراد شاغل در سازمان، تسهیلات سلامت و تندرستی، مرخصی با حقوق و سایر موارد را پیشنهاد دهند. این ها کمک می کند تا کارمندان شرکت شاد، سالم و با انگیزه بمانند.
این واحد همچنین رضایت کارکنان را از طریق گروه های متمرکز، نظرسنجی و بازخورد منظم اندازه‌گیری کرده و از این اطلاعات برای بهبود محل کار استفاده می کند. باید بدانیم شرکتی که مدیران خوبی داشته باشد، نسبت به هر یک از کارمندان خود توجه دارد. دپارتمان منابع انسانی به تقویت این امر کمک می کند که باعث می شوند کارمندان کمتر شرکت را ترک کنند و عملکرد آنان بهتر شود.
رسیدگی به روابط کارمندان
اگر می خواهید بدانید که از دیگر وظایف منابع انسانی چیست، باید بدانید این بخش اغلب به عنوان میانجی بین کارمند و مدیریت یا سایر کارمندان عمل می کند. هنگامی که کارمندان با مشکلی در محل کار مواجه می شوند، باید نسبت به اینکه برای راهنمایی، مشاوره یا مستندسازی مسائل به این واحد مراجعه کنند، احساس راحتی داشته باشند.
این سیستم به حل تعارضات و اختلافات احتمالی محل کار کمک می کند. زیرا متخصصان HR در زمینه حل تعارض آموزش دیده اند. اگر اقدامات انضباطی مورد نیاز باشد، به این امر نیز کمک خواهند کرد. منابع انسانی همچنین به بهبود مشارکت کارکنان و رضایت شغلی کمک می کند. اگر یک زمینه شغلی دارای اتحادیه باشد، این دپارتمان همچنین می تواند به ایجاد ارتباط بین کارفرمایان و اتحادیه های مرتبط کمک کند.
بررسی عملکرد کارکنان، پاداش و تبلیغات
بخش منابع انسانی ارزیابی عملکرد سالانه یا نیمه سالانه را برای همه کارمندان تسهیل می کند. فرآیند بررسی عملکرد به مدیران این امکان را می‌دهد تا عملکرد کارمندان را به صورت تک به تک بررسی کنند، معیارهای اندازه‌گیری عملکرد را تعریف نمایند، انتظارات و اهداف مطابق با رسالت کسب و کار را مشخص کنند و به هدایت و توسعه کارمندان بپردازند.
بر اساس عملکرد، تجربه و سابقه کار، مدیر و منابع انسانی ممکن است تصمیم بگیرند که یک کارمند را ارتقا دهند یا حقوق وی را بالا ببرند. به طور کلی، این بخش با رهبری ارشد سازمان کار می کند تا قوانین و انتظارات شرکت را برای ترفیع کارمندان تعیین، و به کارمندان برتر پاداش دهد.
نگهداری سوابق در واحد منابع انسانی
از آنجا که منابع انسانی مسئول کل پایگاه داده کارکنان است، باید بر اطلاعات محرمانه مانند قراردادها، دستمزدها، مسئولیت های شغلی، اقدامات انضباطی و بررسی عملکرد نظارت کند. کارکنان این واحد باید بسیار سازماندهی شده، دقیق، محتاط و حرفه ای باشند و اطلاعات را همیشه در دسترس مدیران ارشد و رهبر قرار دهند.
رعایت الزامات قانونی
بخش منابع انسانی اطمینان حاصل می کند که سازمان به قوانین کار، اتحادیه و قوانین کشوری پایبند باشد. این کمک می کند تا کسب و کارها مقرراتی مانند استخدام منصفانه، ایمنی محل کار و موارد دیگر را مد نظر قرار دهند. اهمیت این مسئولیت آنجاست که شکایات کارمندان از شرایط کاری ناعادلانه یا ناامن جدا از اینکه بر روحیه کار، بهره وری و سود تأثیر می گذارد، می تواند موقعیت سازمان را به خطر بیندازد. کارکنان منابع انسانی همچنین تضمین می کنند که کارمندان بر اساس قوانین برای شرکت کار کنند و بتوانند شکایات خود را در مورد تبعیض و آزار در محل کار به گوش ارشدها برسانند.
حفظ وجهه مثبت سازمان
بخش منابع انسانی با آموزش کارکنان در مورد ارزش ها و سیاست های شرکت، به محافظت از وجهه مثبت شرکت کمک می کند. یک تیم کارآمد HR همچنین می تواند شهرت یک شرکت را به عنوان کارفرمای برتر تقویت کند تا استعدادهای برتر شغلی جذب شرکت شوند و بخواهند برای آن کار کنند.
تامین امنیت محل کار
دپارتمان منابع انسانی بر آموزش ایمنی محل کار، نظارت بر ایمنی، رسیدگی به جراحات یا بیماری های کارمدان در محل کار نظارت داشته و این موارد را ثبت می کند. این مورد بر اساس قانون ایمنی و بهداشت شغلی سال 1970 (OSHA) الزامی شده است. رعایت این قانون شرکت ها را ملزم می کند تا شرایط ایمن، تمیز و سالمی را برای فعالیت کارمندان خود فراهم کنند و پرسنل منابع انسانی باید به این قانون مسلط باشند. آنها اغلب خط مشی های محل کار را تنظیم می کنند و مواد آموزشی ایمنی را در دستور کار قرار می دهند. همچنین آنها مشخص می کنند که خسارت و غرامت کارمندان در صورت صدمه دیدن در محیط کار چقدر است.
دپارتمان منابع انسانی
واحد HR بسته به نیاز شرکت می تواند متشکل از یک متخصص عمومی، یک تیم کامل از متخصصان یا یک سرویس برون سپاری باشد. وجود دپارتمان های بزرگ منابع انسانی در شرکت های بزرگ تر با کارکنان زیاد و نیازهای پیچیده یک ضرورت است. یک شرکت کوچک تر ممکن است نیازی به یک بخش جداگانه با کارکنان متعدد نداشته باشد. در این صورت شاید یک مدیر عمومی را برای این کار استخدام کرده یا مسئولیت های منابع انسانی خود را به یک سرویس شخص ثالث برون سپاری کند.
آموزش مدیریت منابع انسانی
بر طبق وب سایت mywestford، داشتن مدرک MBA هنگامی که با کارمندان سر و کار دارید، به مواجهه با موقعیت های چالش برانگیز کمک می کند. برنامه درسی دوره MBA به گونه ای طراحی شده است که مهارت های مخصوص مدیران منابع انسانی را در سرفصل خود پوشش می دهد. آشنایی با قوانین کار از طریق انجام مطالعات مرتبط به دست می آید. فارغ التحصیلان MBA که در بخش منابع انسانی سازمان ها کار می کنند، با داشتن آگاهی از این قوانین می توانند رویه های تصمیم گیری مناسب تری داشته باشند.
همه عواملی که به طور مستقیم و غیرمستقیم بر مدیریت منابع انسانی تأثیر می گذارد، در دوره MBA مطرح می شود. همچنین مهارت هایی که هنگام قرار گیری در موقعیت های ویژه و نیازمند رفتار سازمانی مورد نیاز است. افراد در این مورد آموزش می بینند که چطور افراد ماهر را شناسایی و استخدام کنند و از آنها در جهت رسیدن به اهداف سازمان کمک بگیرند. مهارت تیم سازی و همکاری بین کارکنان نیز از جمله مزایای دوره MBA برای مدیران منابع انسانی است.
