رشته MBA چیست؟

رشته MBA چیست ؟ این روزها بازار دوره MBA در سراسر جهان داغ است و آن را در سطح بین المللی، به عنوان کاربردی ترین و بهترین رشته تحصیلی می شناسند. افراد مشهوری چون جورج دبلیو بوش رئیس جمهور اسبق آمریکا، مایکل بلومبرگ مدیرعامل رسانه جمعی بلومبرگ، تیم کوک مدیر عامل کمپانی اپل، ساتیا نادلا مدیر اجرایی شرکت مایکروسافت، ساندار پیچای مدیر عامل شرکت آلفابت و گوگل و شریل سندبرگ مدیر عامل شرکت «متا» یا فیس بوک سابق، همگی افرادی هستند که در رشته MBA تحصیل کرده و مدرک مدیریت حرفه ای کسب و کار را به دست آورده اند.

 

دلیل محبوبیت دوره MBA یا مدیریت حرفه ای کسب و کار

کارفرمایان زیادی به دنبال استخدام دانش آموختگان ام بی ای هستند و افراد مختلفی از اقشار گوناگون و در موقعیت های شغلی مختلف نیز هر ساله برای پذیرش در انواع گرایش های دوره MBA درخواست می دهند. طبق آمار وزارت آموزش و پرورش ایالات متحده، در این کشور نیز MBA محبوب ترین رشته تحصیلی شناخته شده است. کشور آمریکا به عنوان مبدا این دوره، در صدر فهرست کشورهای محبوب برای MBA قرار دارد.

پس از آمریکا و در رتبه های بعدی کشورهای انگلستان، کانادا، استرالیا، آلمان، فرانسه، اسپانیا، سنگاپور، سوییس و هلند به عنوان کشورهای برتر قرار دارند، که دوره های مدیریت حرفه ای کسب و کار آنها در سطح جهانی مورد اقبال بیشتری قرار دارد.

اگر شما هم دانشجوی حوزه هایی چون مدیریت بازرگانی، مدیریت صنعتی، مدیریت دولتی یا سایر زیرشاخه‌های مدیریت باشید،  احتمال اینکه شخصی به شما توصیه کرده باشد پس از اتمام یا حین تحصیل خود به سراغ MBA بروید، زیاد است. البته تنوع زیادی در گرایش های MBA و نحوه برگزاری دوره ها وجود دارد.

سوالاتی که در این مقاله به آنها پاسخ خواهیم داد:

معنای MBA چیست؟

رشته MBA چیست و چه تفاوتی میان رشته MBA در دانشگاه و MBA تدریس‌شده در موسسات وجود دارد؟

آیا الزاما داشتن مدرک MBA به معنی داشتن شانس بهتر در بازار کار است؟

ارزش مدرک MBA در مقابل مدرک دانشگاهی مدیریت و یا سایر مدارک چقدر است؟

تعریف MBA

MBA مخفف عبارت Master of Business Administration است؛ به معنی مدیریت ارشد کسب و کار. در کشور ما به آن «مدیریت حرفه‌ای کسب و کار» یا «مدیریت عالی کسب و کار» نیز می گویند. این دوره با مقطع ارشد مدیریت بازرگانی یا سایر مدیریت‌ها تفاوت دارد. تفاوت این دو علاوه بر تنوع عناوین و محتویات دروس آموزشی، به کاربرد مدارک آنها در دنیای واقعی کسب و کار و تجارت برمی‌گردد. اغلب کارفرمایان به دنبال افرادی هستند که مدرک دوره مدیریت حرفه‌ای کسب و کار را از موسسات معتبر کسب کرده باشند. این افراد در محیط واقعی کار عملکرد بهتری دارند و دانسته‌هایشان جنبه‌ی کاربردی بیشتری در مدیریت بخش‌ها و افراد دارد.

تاکید این دوره ها بر مهارت آموزی و مهارت افزایی است. از این جهت، بیزینس اسکول ها تفاوت اساسی با دانشگاه دارند. فارغ التحصیلان MBA از مدارس کسب و کار توانمندتر از فارغ التحصیلان آکادمیک هستند. به همین جهت بسیاری از موسسات بین المللی آموزشی و استخدامی، برای این مدرک مستر ارزش و اهمیت بیشتری نسبت به مدرک معادل از دانشگاه ها قائل هستند.

 

 

دوره ام بی ای به چه مباحثی می پردازد؟

MBA مخاطبان بسیاری در رده‌های مختلف سنی و شغلی دارد. از مدیران سطوح مختلف سازمانی و کارمندانی که در آرزوی پست‌های بالاتر مدیریتی هستند، تا دانشجویانی که قصد ورود به بازار کار و کسب موقعیت‌های شغلی جذاب و ترقی مداوم را دارند.

حتی اگر به دنبال مدیریت نباشید، MBA می‌تواند شما را در کسب یک موقعیت شغلی جذاب و رشد و ترقی در آن یاری کند. از آنجا که بازار کار رشته MBA بسیار زیاد است، گذراندن این دوره می‌تواند فواید بی‌شماری برای شخص داشته باشد.

عناوینی که در این دوره تدریس می‌شوند در ظاهر شباهت‌هایی به MBA در دانشگاه دارند. اما حین گذراندن MBA در موسسات بیشتر بر مهارت‌آموزی و کاربرد فنون مدیریتی تاکید می‌شود تا حفظ مطالب و دانش نظری. در اغلب این دوره‌ها شما با محیط واقعی کسب و کار آشنا می‌‌شوید و در عمل، با شرکت‌ها و سازمان‌ها در ارتباط خواهید بود.

در طول این دوره اغلب نشست‌ها، سمینارها و کنفرانس‌هایی با موضوعات مختلف برگزار می‌شود و مثال‌ها و نمونه‌هایی از مدیریت موفق در کسب و کارهای جهان مطرح می‌گردد تا فرایند یادگیری به شکلی کاملا ملموس و حرفه‌ای صورت پذیرد.

دوره MBA به شما دانش بنیادی مدیریت را عرضه می کند؛ به این معنا که یک دیدگاه کل نگر از کسب و کار در زمینه هایی مانند بازاریابی، امور مالی و حسابداری در اختیارتان قرار می دهد و در کنار آن، مهارت های حیاتی همچون مهارت رهبری موثر را در شما توسعه می بخشد.

 

دیگر مزایای شرکت در رشته MBA چیست؟

حین گذراندن یک دوره MBA احتمالا با افراد مهمی برخورد خواهید کرد. ممکن است هم‌کلاسی شما مدیر یک سازمان باشد و یا کسی که در زمان استراحت خود با او قهوه نوشیده‌اید، در آینده کارآفرین برجسته‌ای شود که بتواند بعدها دست شما را هم بگیرد! از مزایای حضور در کلاس‌های MBA می‌توان به همین روابط و آشنایی‌های مفید اشاره داشت که «شبکه‌سازی» نام دارد؛ یعنی شما از طریق این دوره می‌توانید وارد دنیایی از مفاهیم و آموزه‌های مدیریتی، روابط و آشنایی‌های تجاری و تعاملات سودمند شوید که بی‌شک همه‌ی آنها در آینده به دردتان خواهد خورد.

به طور کلی MBA ابزاری در دست مدیریت و کسانی است که به هر شکلی، درگیر آن هستند یا می خواهند شغل یا فعالیتی مرتبط با آن داشته باشند. حتی اگر نخواهید یک مدیر باشید، برای کسب جایگاه شغلی بهتر در سازمان خود به MBA نیاز خواهید داشت.

حتی اگر فقط به مدیریت زمان در کارهای خود نیاز داشته باشید یا بخواهید روابط صمیمی‌تر و بهتری با همکاران خود برقرار کنید… و یا بخواهید اعضای تیمی را که سرپرست آن هستید به درستی مدیریت کنید، دوره MBA در تمامی این مسائل می‌تواند راهگشای شما باشد.

 

 

تاریخچه رشته MBA چیست؟

تاریخچه MBA به اوایل قرن بیستم و انقلاب صنعتی در ایالات متحده آمریکا برمی‌گردد. صاحبان شرکت‌ها به دنبال تکنیک‌های جدید مدیریتی بودند که در تخصیص وظایف و تقسیم‌بندی سلسله مراتب کارکنان کاربرد داشته باشد. در ابتدا دروس MBA همان مفاهیم اولیه و تئوری مدیریت و کسب و کار بود و جنبه‌ی عملیاتی آن مورد توجه قرار نمی‌گرفت.

اولین مدارس تجاری در آمریکا در پنسیلوانیا و کالیفرنیا تاسیس شدند. مدتی بعد، تحصیل آکادمیک مدیریت راه خود را از MBA جدا کرد. بنابراین کسانی که تمایل به گذراندن آن بودند، ملزم شدند تا پیش از ورود به آن تحصیلات خود را به پایان برسانند. نخستین دانشگاه‌هایی که این مدرک را ارائه دادند، دانشگاه‌های هاروارد و شیکاگو بودند و اولین مدرک MBA در خارج از ایالات متحده در دانشگاه وسترن اونتاریو کانادا اعطا شد.

دانشگاه‌ها و مدارس تجاری اروپایی برنامه‌های MBA خود را از روی ام بی ای ایالات متحده طرح‌ریزی کردند. اکنون بیش از صد سال است که سالانه هزاران متقاضی در سراسر جهان برای کسب مدرک MBA نام‌نویسی می‌کنند. در قرن 21 مدرسه تجاری (Business School) هاروارد همچنان پیشتاز برگزاری دوره‌های مدیریت حرفه‌ای کسب و کار است.

 

تاریخچه ام بی ای در ایران

اگر بخواهید بدانید سابقه رشته MBA در ایران چیست، باید بدانید ام بی ای سابقه‌ای تقریبا چهل ساله دارد. در دهه 60 هجری شمسی، سازمان مدیریت صنعتی ایران دوره‌ی مدیریت اجرایی را که MBA اجرایی نیز نامیده می‌شد، راه‌اندازی نمود. اما نخستین دوره‌ی رسمی MBA در ایران توسط دانشگاه شریف در سال 1380 اجرا گردید.

این دوره ابتدا اختصاص به فارغ‌التحصیلان رشته‌های فنی و مهندسی بود. زیرا فارغ‌التحصیلان این رشته‌ها قادر به استخدام در شغل مناسب و یا موفقیت در موقعیت شغلی خود نبودند. و مهارت‌های لازم برای کنترل و مدیریت پروژه‌ها را نداشتند. ام بی ای به صورت یک زمینه تحصیلی دانشگاهی در مقطع کارشناسی ارشد طراحی شد. سپس مدارس کسب و کار مطابق با استانداردهای جهانی تاسیس شدند و علاقه‌مندانی از رشته‌های مختلف و مشغولین به کار در حوزه‌های سازمانی و مدیریتی جذب این دوره شدند.

 

 

تفاوت رشته MBA آکادمیک با رشته MBA مدارس کسب و کار در چیست؟

وقتی صحبت از MBA می‌شود، خیلی از افراد در مورد اینکه رشته MBA چیست و چه فرقی با دوره MBA دارد، دچار سردرگمی می‌شوند. البته استفاده از لفظ‌ هایی همچون دوره، مدرک، گواهینامه و درجه بیشتر بازی با کلمات بوده و ممکن است شما را گیج کند.

باید گفت چیزی که به نام MBA در دانشگاه تدریس می‌شود تا حد زیادی با آموزش MBA در سایر موسسات متفاوت است. MBA یک زمینه دانشگاهی در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته است که قبولی آن از طریق آزمون کنکور صورت می‌گیرد و مدت تحصیل در آن برابر با سایر رشته‌های کارشناسی ارشد (حداقل 2 و حداکثر 3 سال) است. تعداد واحدها در این دوره برخلاف سایر دوره ها در این مقطع که 32 واحد دارند، 48 واحد درسی است  و گرایش‌هایی همچون استراتژی، فناوری، بازاریابی، رفتار سازمانی و منابع انسانی، مالی سیستم‌های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات، عملیات و زنجیره تامین دارد.

 

---

بیشتر بخوانید : تفاوت MBA و DBA چیست ؟

---

 

هدف از طراحی و اجرای رشته MBA چیست؟

هدف از طراحی رشته MBA در دانشگاه‌ها چیست؟ آموزش دانشجویان با مفاهیم پایه‌ی مدیریتی،  تئوری‌ها و علم مدیریت و تشویق بیشتر آنها برای انجام تحقیق و پژوهش در این زمینه. اما آموزش MBA در مدارس کسب و کار برای کسانی است که می‌خواهند در عمل، مدیر شایسته و موفقی باشند. همچنین به شما یاد می‌دهد که در جایگاه مدیر یا مسئول یک بخش واقعا باید چه کار کنید. به چه نحوی، وظایف خود را انجام دهید یا کارکنان زیردست خود را هدایت و رهبری نمایید.

دوره‌ MBA اغلب در موسسات آموزش عالی آزاد و آموزشگاه‌هایی اجرا می شود که در اصطلاح «مدرسه کسب و کار» یا «مدرسه تجاری» نام دارند. بیشتر مخاطبان آن افرادی هستند که چند سال سابقه‌ی کاری و مدیریتی دارند.

طول دوره، دروس و گرایش‌های MBA آزاد با MBA دانشگاهی تفاوت‌هایی دارد و امکان انتخاب دوره‌های تمام‌وقت، پاره‌وقت برای شاغلین و محصلین و حتی آنلاین و غیر حضوری نیز وجود دارد. در پایان دوره‌ی MBA مدرک یا گواهینامه‌ی معتبر گذراندن دوره به دانش‌پذیر تعلق می‌گیرد که در موسسات و مدارس معتبر (مانند موسسه آموزش عالی آزاد علوم و فنون تهران Tehran Business School) مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت امور خارجه و قوه قضاییه است و علاوه بر برخورداری از ارزش و اعتبار در داخل کشور، قابلیت ترجمه‌ی رسمی برای استفاده‌ی بین‌المللی و در سایر کشورها را نیز دارد.

 

چه کسانی به رشته MBA نیاز دارند؟

نیاز داخلی کشور به فارغ‌التحصیلان و دارندگان مدرک رشته MBA از گذشته تا زمان حال به تدریج بیشتر شده و روز به روز هم بر آن افزوده می‌شود. البته باید به این نکته توجه داشت که تنها تحت تاثیر تبلیغات و صحبت‌های اطرافیان، اقدام به ثبت‌نام در دوره MBA کار اشتباهی است. مهارت‌های کسب شده پس از این دوره در بسیاری از موقعیت‌های شغلی کاربرد دارند؛ اما لازم است در انتخاب خود آگاهانه عمل کنید؛ یعنی بدانید رشته MBA چیست. چه فایده‌ای می‌تواند برایتان داشته باشد و قرار است در نهایت با این مدرک گران‌قیمت و ارزشمند چه کنید. ضمن اینکه گرایش‌های مختلفی در MBA وجود دارد که هر کدام به فراخور نیاز کاری فارغ‌التحصیلان آن گرایش با دیگری متفاوت است.

به طور کلی، MBA برای افرادی مفید است که:

• به دنبال پست‌های مدیریتی هستند
• قصد دارند سازمان یا کسب و کار خود را بهبود بخشند
• به دنبال شغل بهتر می‌گردند
• می‌خواهند درآمد بیشتری داشته باشند
• هدفشان تاسیس یک کسب و کار جدید (کارآفرین شدن) است
• می‌خواهند در زمینه کسب و کار خود پیشرو و پیشتاز باشند
• علاقمند به تحصیل علوم مدیریتی هستند
• دوست دارند دانش مدیریتی‌شان جنبه عملی پیدا کند
• به دنبال پیدا کردن آشنایان و شرکای تجاری و روابط مفید هستند
• تصمیم به پربار کردن رزومه‌ی خود و داشتن شانس بیشتر در مصاحبه‌های کاری دارند
• قصد زندگی در کشورهای دیگر و مهاجرت را دارند و می‌خواهند در آن کشور موقعیت بهتری داشته باشند

 

 

باید توجه داشت افرادی که پیش از گذراندن این دوره در یک رشته‌ی دانشگاهی مرتبط با مدیریت تحصیل کرده‌اند،  آشنایی بیشتری با مباحث مطرح‌شده در این دوره دارند. اما کاربرد مهارت‌های مدیریتی MBA اختصاص به شغل خاصی ندارد. هر جا که نیاز به سازمان‌دهی و برنامه‌ریزی، رهبری و هدایت تیم، کار گروهی، تفکر استراتژیک، قدرت حل مسئله و مدیریت بحران،  شناخت بازار و مخاطبان، هدایت منابع انسانی، مدیریت سرمایه، مهارت‌های تصمیم گیری و حتی مدیریت زمان وجود داشته باشد، از آموخته‌های MBA استفاده می‌شود. طیف وسیعی از مشاغل هستند که با داشتن هر کدام از این مهارت‌ها می‌توانید در آنها موفق‌تر عمل کنید. و نسبت به رقیبان و همکاران خود پیشرفت بهتری داشته باشید.

 

حوزه های مربوط به بازار کار رشته MBA چیست؟

ام بی ای در مشاغل و سازمان های زیر فرصت های شغلی فراوانی ایجاد می کند:

• مدیریت تدارکات، مدیریت بازاریابی و عملکرد تجاری، توسعه برند. مدیریت منابع انسانی، مدیریت خرید و مدیریت فروش، مدیریت پروژه و محصول، مدیریت فناوری اطلاعات. مدیریت اجرایی، مدیریت مالی و جذب سرمایه، مشاوره مدیریت، تحلیل‌گر تحقیق در عملیات، تحلیل‌گر مالی، تحلیل‌گر بودجه، تحلیل‌گر سیاست. تحلیل‌گر هوش تجاری، مدیریت ورزشی، مدیریت اطلاعات سلامت در موسسات درمانی و بیمارستان‌ها. تحلیل‌گر سیاست سلامت. مدیریت مراکز تعمیر و خدمات پس از فروش، مدیریت سازمان‌های مهاجرتی. بنگاه‌های کاریابی، شرکت‌های بیمه، پروژه‌های مناقصه و ساخت‌و‌ساز.

ام بی ای همچنین بازار کار جذابی را در این زمینه ها فراهم می آورد:

• مشاور تولید پوشاک و مد و فشن، صنایع غذایی و تولید محصولات کارخانه‌ای و غذاهای منجمد و نیمه‌آماده، مدیریت دانش. آموزش کارکنان، مدیر زنجیره تامین، مدرس دروس مدیریتی، مدیر خرده‌فروشی و عمده فروشی، مدیریت مراکز بهداشت. حسابداری، سرمایه‌داری و بانک‌داری، آمار، بورس و اوراق بهادار، بخش‌های صادرات و واردات. صنایع گردشگری و جهانگردی، هتل‌داری و رستوران‌داری، مدیریت و اداره مراکز تفریحی. اتاق‌های بازی، مدیریت مراکز فرهنگی، مدیریت مراکز مذهبی.

 

---

بیشتر بخوانید : بازار کار رشته MBA و معرفی 10 شرکت بزرگ که به MBA اهمیت می دهند

---

 

در چه سنی باید به فکر گرفتن مدرک ام بی ای افتاد؟

MBA مدرکی مختص به زمان نیست. افرادی که بالای 30 یا نزدیک به 40 سال دارند، گاهی برای ثبت نام در دوره‌های MBA و یا سایر دوره‌های تکمیلی مردد می‌شوند. این افراد هم به دنبال یک تجربه همه‌جانبه، فرصت‌های شغلی گسترده و عضویت در شبکه فارغ‌التحصیلان نخبه و کسب درآمد بالاتر هستند. در حقیقت اگر سن شما بیشتر از 30 سال باشد، نیاز به کسب درجه‌ی عالی‌تری در شغل و تغییر وضعیت زندگی حتی بیشتر هم می‌شود.

اما چرا اغلب افرادی که برای دوره تمام‌وقت MBA ثبت نام می‌کنند کمتر از سی سال دارند؟ ممکن است چند تصور اشتباه وجود داشته باشد که فارغ‌التحصیلان بالای سی سال MBA به سختی می‌توانند شغل پیدا کنند. یا میزان افزایش حقوق آنها نسبت به افراد جوان‌تر دارای این مدرک، پایین‌تر است.

در حقیقت برای شخصی با سن بالاتر و سابقه‌ی بیشتر، دریافت مدرک MBA به معنی اخذ پست‌های مدیریتی بالاتر است. چون اکثر سازمان‌ها نمی‌خواهند یک فرد بی‌تجربه را که به خاطر سن کم دیدگاه درستی به تجارت ندارد، در یک پست مهم قرار دهند. سمت‌های بالاتر، درآمدهای بسیار بیشتری را نصیب شخصی که در آنها قرار می‌گیرد می‌کند. در موسسات ،شما با هر سنی امکان برقراری ارتباط و هم‌کلاس شدن با افرادی از گروه‌های سنی مختلف با شرایط گوناگون را دارید.

رگه‌های خاکستری میان موهای شما، رفتار جا افتاده و دانش و بینش عمیقتان که حاصل تجربه‌ی بیشتر است، مزیت بسیار مثبتی برای شماست. در نهایت باید در نظر داشته باشید مدارسی را برای گذراندن این دوره انتخاب کنید که شما را از توانایی‌های خودتان دلسرد نکنند. یا باعث ایجاد این حس نشوند که چون سن بیشتری دارید، برای شما دیر شده است.

 

پیش‌نیازهای گذراندن رشته MBA چیست؟ (در دوره‌های آزاد)

به طور کلی، شما باید یک مدرک (حداقل) کارشناسی معتبر داشته باشید. به علاوه داشتن سوابق کاری و تجربی در پذیرش شما و میزان بهره‌مندی شما از مباحث آموزشی تاثیرگذار خواهد بود. اگر جایی مشغول به کار باشید و نتوانید از دوره‌های تمام‌وقت استفاده کنید، یک قدم از هم‌کلاسی‌های خود که تجربه‌ی کاری ندارند جلوتر هستید.

البته این به معنی آن نیست که تحصیل در رشته MBA در دوره دانشجویی یا بیکاری به کارتان نخواهد آمد؛ در هر زمانی هر مهارتی کسب کنید، برای آینده‌ی خود یک کار مثبت انجام داده‌اید. بازار کار MBA گسترده است و مدرک آن می‌تواند شما را در وضعیت شغلی بهتری نسبت به سایرین قرار دهد.

داشتن توصیه‌نامه از رئیس، همکار یا شخصی که شما را می‌شناسد و تجربه مرتبط یا عنوان شغلی قابل توجهی دارد، می‌تواند مفید واقع شود. داشتن مدرک زبان نیز در تقویت رزومه برای ورود به دوره نقش مهمی دارد. آشنایی خوب به زبان انگلیسی از پیش‌شرط‌های گذراندن موفق این دوره است و بدون دانش زبان انگلیسی، MBA عملا کاربرد چندانی برای شما نخواهد داشت.

همچنین شما باید در مصاحبه‌ی ورودی آن موسسه یا مدرسه کسب و کار موفقیت لازم را کسب کنید. این موضوع به شرح وضعیت فعلی شما، جایگاهی که در آینده برای خودتان تصور می‌کنید و اهدافی که در نظر دارید بستگی دارد.

 

 

گرایش‌های رشته MBA چیست؟

زمینه های تخصصی زیادی در سراسر جهان برای دوره‌ی MBA تعریف و تدوین شده است که در هر موسسه‌ای می‌تواند متفاوت با دیگری باشد. چند گرایش اصلی MBA که در اکثر مدارس کسب و کار و موسسات تدریس می‌شود، در زیر آورده شده است. سرفصل های MBA در هر گرایش کمی با دیگری فرق داشته و  بر این موضوع تمرکز دارد که هدف شما از گذراندن دوره MBA چیست.

 

MBA بازاریابی

فارغ‌التحصیلانی که مدرک MBA بازاریابی را اخذ می‌کنند، توانایی تجزیه و تحلیل بازارهای کسب و کار،  مطالعه مشتریان و شناخت بازارهای متعدد، تدوین استراتژی‌های تبلیغاتی برای بازاریابی ملی و جهانی، بازاریابی آنلاین و بسیاری از توانایی‌های دیگر را به دست می‌آورند. یک دارنده‌ی مدرک MBA بازاریابی رفتار مصرف‌کنندگان را مطالعه می‌کند و به آنها محصولاتی ارائه می‌دهد که به احتمال قوی، مایل به خرید آنها باشند. در این تخصص دروسی مانند استراتژی‌های بازاریابی، مدیریت فروش، تحقیقات بازاریابی، مدیریت تبلیغات و مدیریت برند را خواهید آموخت.

 

ام بی ای استراتژی

MBA استراتژی، مدیریت استراتژیک را به شما می‌آموزد. یعنی مدیریت منابع سازمانی برای رسیدن به اهداف و رسالت‌های سازمان، از طریق برنامه‌ریزی، دیدگاه کلی، نظارت و ارزیابی و تجزیه و تحلیل. به همین منظور یک مدیر استراتژی باید توانایی بهبود سهم بازار، ایجاد تغییر و جابه‌جایی در سازمان،  افزایش کارایی بخش‌های مختلف و برنامه‌ریزی بر اساس نتیجه را داشته باشد. همچنین تفکر و تصمیم‌گیری از مهم‌ترین مهارت‌های کسب شده پس از این دوره است. دروسی همچون تفکر استراتژیک، اجرای استراتژیک، کنترل استراتژیک و مدیریت تحول از دروس رشته MBA ارائه شده در این گرایش هستند.

 

رشته MBA مالی، بورس و سهام

این تخصص برای کسانی است که شغل آنها با امور مالی، بورس و اوراق بهادار سر و کار دارد. کسانی که تصمیم به ورود به حوزه مالی می گیرند، باید از مهارت‌های قوی در ریاضیات ، اقتصاد و نظریه‌های مالی برخوردار باشند. در اینجا میان مدیریت و ریاضیات تعادلی برقرار می‌شود تا بتوانید در مشاغل مربوط به امور مالی،  سرمایه‌گذاری و مدیریت سرمایه و مدیریت سهام و پورتفوی شرکت‌ها استخدام شوید. عناوین تخصصی این گرایش عبارت‌اند از مدیریت سرمایه‌گذاری، مهندسی مالی، ارزش‌گذاری اوراق بهادار، روش‌های تامین سرمایه، ارزیابی و مدیریت ریسک.

 

ام بی ای آینده‌پژوهی یا آینده‌نگاری

در این گرایش MBA بر پیش‌بینی آینده بازار و تجارت تاکید می‌شود،  و در پی ایجاد یک درک عمیق و دقیق از رویدادهای پیش روی سازمان و مهارت تصمیم‌گیری برای آینده است. در اتمام این دوره شما باید بتوانید تغییرات و سرعت آنها را شناخته  و پیشاپیش رویدادها را تحلیل کرده و توانایی مواجهه با آنها را کسب کنید. هرچند برخی از مفاهیم این گرایش با گرایش استراتژی مشترک است،  اما مدیریت استراتژیک در محیط عملیاتی تصمیمات قطعی و موثرتری ارائه می‌دهد. در حالی که هدف آینده‌پژوهی ایجاد یک بینش و دانش پایه نسبت به آینده‌ی سازمان است که افق درازمدت‌تری را شامل می‌شود.

رشته MBA مدیریت عملیات

وظیفه‌ی اصلی مدیران عملیات، ارائه خدمات و محصولات قابل اطمینان است تا اعتماد مشتریان سازمان جلب شود. دروس مدیریت عملیات، مدیریت طراحی محصول، سیستم‌های تولید و مدیریت کیفیت از دروس MBA در این گرایش تخصصی هستند.

 

MBA سیستم‌های اطلاعاتی

در این گرایش، دانش‌پذیر می‌آموزد چطور از سیستم‌های اطلاعاتی برای افزایش بهره‌وری،  حفاظت از اطلاعات و ذخیره داده‌ها استفاده نماید و سرمایه‌ی فکری یک شرکت را بهبود ببخشد. همچنین مهارت‌های آموخته‌شده در این گرایش در بخش فروش و سفارش ، خدمات ضمن و  پس از فروش کاربرد فراوانی دارد و به بخش بازاریابی کمک زیادی می‌کند. MBA سیستم‌های اطلاعاتی حوزه‌های تجزیه و تحلیل، طراحی،  پیاده‌سازی و مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی را پوشش می‌دهد و با بخش‌های فنی سیستم‌ها و کامپیوترها نیز ارتباط دارد.

راه‌حل‌های ساده، دقیق و ماهرانه اغلب از طریق همین مهارت‌ها پیدا می‌شوند. به علاوه بازار کار رشته MBA برای این گرایش بسیار زیاد و رو به رشد است. تجارت الکترونیک، سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت، مدیریت تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات و مدیریت روابط با مشتریان از دروس تخصصی این گرایش محسوب می‌گردد.

 

MBA مدیریت پروژه

MBA مدیریت پروژه با استفاده از دانش، فرآیندها، روش‌ها،  مهارت‌ها و تجربه برای دستیابی به اهداف پروژه با شرایط قابل قبول سر و کار دارد تا تحویل نهایی پروژه در یک بازه زمانی و با بودجه مشخص انجام شود. برنامه‌ریزی نقش کلیدی در این موضوع دارد. با تغییر و تحول سازمان‌ها، شرکت ها بیش از هر زمان دیگری نیاز به مدیران پروژه دارند. اصول مدیریت قراردادها، مهندسی ارزش،  مدیریت پورتفوی پروژه و مدیریت ریسک پروژه از عناوینی هستند که در این دوره تدریس می‌شوند.

 

MBA مدیریت تکنولوژی

اگر به زمینه‌های مربوط به فناوری علاقه داشته باشید و بخواهید در این حوزه مدیریتی فعالیت کنید،  گرایش مدیریت تکنولوژی می‌تواند برای شما مناسب باشد. مدیریت استراتژیک تکنولوژی،  مدیریت نوآوری و خلق تکنولوژی، مدیریت انتقال دانش و استراتژی‌های توسعه‌ی تکنولوژی از جمله دروس اختصاصی این گرایش MBA هستند.

 

MBA مدیریت نفت، گاز و پتروشیمی

در این گرایش، مهارت‌های مدیریتی با تمرکز بر نیازهای خاص صنایع نفت،  گاز و پتروشیمی آموخته می‌شود که در کشور ما نیز جایگاه قابل توجهی دارد. با انتخاب این گرایش به درک عمیقی از عملکردهای تجاری در زمینه انرژی و نفت و گاز می‌رسید  و می‌توانید در همین صنایع مشغول به کار شوید. البته اگر شاغل همین حوزه نیز باشید، MBA مدیریت نفت، گاز و پتروشیمی می‌تواند به شما در پیشرفت شغلی نیز کمک کند. مدیریت زنجیره تامین، تحلیل مالی و ریسک در نفت و گاز و پتروشیمی،  آشنایی با صنایع بالادستی و بازاریابی بین‌المللی پیشرفته از عناوینی هستند که در این گرایش مورد توجه قرار گرفته‌اند.

 

MBA مدیریت انرژی

در کنار ذخایر نفت و گاز، منابع انرژی دیگری وجود دارند که می‌توانند جایگزین‌های مناسبی برای آنها باشند. MBA مدیریت انرژی اولین گام برای آن دسته از افرادی است که مایلند  مهارت‌های مدیریتی خود را در زمینه تجارت انرژی توسعه دهند. مدیریت منابع، کاهش هزینه‌ها و ارزیابی و کاهش تاثیرات زیست‌محیطی  در این زمینه اهمیت زیادی دارد. از دروس این گرایش می‌توان به تجارت و بازارهای جهانی انرژی، مدیریت مالی و اقتصاد انرژی،  زنجیره تامین انرژی و مذاکرات و قوانین و مسائل حقوقی انرژی اشاره کرد.

 

MBA مدیریت عمومی

اگر به جمع‌آوری تجربیات حرفه‌ای، دانش عمیق مدیریتی و مهارت‌های رهبری نیاز دارید،  می‌توانید از گرایش عمومی MBA استفاده کنید. سطوح مختلف سازمانی و کسب و کارهای متعدد به مدیران لایقی نیاز دارند  که بتوانند در تمام زمینه‌ها امور را به بهترین نحو ممکن اداره کنند. مهارت‌های ارتباطی و مذاکره، تفکر انتقادی،  کار گروهی و شبکه‌سازی، حسابداری، آمار و اقتصاد از جمله مهارت‌های اصلی یک مدیر موفق است. تعدادی از دروس این دوره عبارتند از:

• روش‌های تحقیق در مدیریت
• ارزیابی و مدیریت ریسک
• مدیریت روابط با مشتریان
• و…

 

 

دوره تمام‌وقت MBA بهتر است یا پاره‌وقت؟

دوره‌های MBA امروزه بسیار انعطاف‌پذیر برگزار می شوند. در گذشته دانش‌پذیران مجبور بودند به صورت تمام‌وقت به مدارس کسب و کار بروند و  شغل خود را ترک کنند. ولی امروزه با پیشرفت فناوری، امکان تحصیل پاره‌وقت و آنلاین را نیز فراهم کرده اند. شما می‌توانید نوعی از MBA را انتخاب کنید که به شما امکان می‌دهد هم‌زمان هم تحصیل کنید و هم به شغل خود بپردازید. طول دوره در هر مورد و از مدرسه‌ای به مدرسه‌ی دیگر متفاوت است. اما به طور کلی یک دوره‌ی MBA پاره‌وقت حدود دو سال و نیم به طول می‌انجامد. دوره‌های MBA آنلاین ممکن است در کمتر از 12 ماه به پایان برسند و در بسیاری از دانشگاه‌ها و مدارس کسب و کار ارائه می‌شوند.

 

نوع مدرک رشته MBA چیست و اعتبار آن چقدر است؟

MBA یک دوره‌ی معتبر جهانی است که در دانشگاه‌ها و مدارس کسب و کار به صورت تخصصی برگزار می‌شود. مدرک MBA چنانچه برابر با درجه‌ی علمی دانشگاهی باشد،  ارزشی برابر با مقطع کارشناسی ارشد آکادمیک دارد و شما را به عنوان یک کارشناس سطح عالی و خبره در زمینه مدیریت معرفی می‌کند. بر همین اساس، اعتبار دانشگاه یا موسسه‌ ارائه‌دهنده‌ دوره بسیار اهمیت دارد. بسیاری از شرکت‌هایی که به دنبال جذب کارمند با مدرک MBA هستند،  به دانشگاه یا موسسه صادر کننده مدرک توجه دارند و دارندگان مدرک از آموزشگاه‌های معتبر را در اولویت استخدامی خود قرار می‌دهند.

از همین رو، با اینکه MBA یک مدرک ارزشمند محسوب می‌شود، در انتخاب محل تحصیل ام بی ای باید دقت فراوانی به خرج دهید. با هر هدفی که برای گذراندن این دوره اقدام می‌کنید،  مطمئن شوید که مدرک شما قرار است در سطح داخلی دارای اعتبار کافی بوده،  و قابلیت ترجمه و ارائه به خارج از کشور را نیز داشته باشد.

 

جمع‌بندی مطالب

1. MBA یادگیری مستمر و بدون توقف، و کار کردن طولانی و سخت را به شما می‌آموزد. همچنین تجربه‌ی دوجانبه‌ای از دانش و مهارت در اختیارتان قرار می‌دهد

2. ام بی ای به شما در برقراری روابط تجاری، شبکه‌سازی و آشنایی با افراد مهم و مفید کمک می‌کند

3. MBA شما را با نحوه اجرای مهارت‌های عملیاتی مدیریت آشنا می‌کند

4. ام بی ای کلید مخفی دستیابی به ثروت و تضمینی برای پول پارو کردن نیست. اما می‌تواند موقعیت‌های شغلی بهتری در اختیارتان قرار دهد که بدون MBA، ممکن است مدت‌ها طول بکشد تا به دست آورید

5. MBA شما را از این رو به آن رو نمی‌کند. به عبارتی، قرار نیست شما پس از گذراندن این دوره، از یک فرد درون‌گرا به یک فرد برون‌گرا تبدیل شوید

6. به تنهایی و بدون دانش تخصصی، شما را به یک مدیر حرفه‌ای در یک تجارت خاص تبدیل نمی‌کند

 

---

بیشتر بخوانید: ثروت آفرینی ، مدیریت ثروت و سرمایه گذاری 

---

 

توجه داشته باشید این خود شما هستید که تصمیم می‌گیرید برای آینده‌ی خود چه کاری مفیدتر است. دوره‌ MBA زمان‌بر و هزینه‌بر است و باید مطمئن باشید که ارزشش را دارد،  و می‌تواند به ترقی زندگی، شغل و کسب و کار شما کمک کند. از افراد مطلع و آگاه در مورد آن مشورت بگیرید و موسسه‌ی آموزشی خود را با چشم باز و کسب اطلاعات کافی انتخاب کنید.

مؤسسه ای برای یادگیری دوره MBA مناسب است که علاوه بر برخورداری از استادان خبره و امکانات مناسب آموزشی، سابقه طولانی و پر باری در پرورش مدیران و دانشپذیران موفق در صنعت و تجارت داشته باشد و آن نوع از دوره را که برای شما مناسب‌تر است، به شما ارائه دهد. مدرسه کسب و کار تهران (Tehran Business School) در سال 1374 تاسیس گردیده و خانه دوم مدرسین برجسته مدیریت با سابقه تدریس و اشتغال است. این موسسه با ارائه دوره های تمام وقت، پاره وقت و آنلاین MBA ، یکی از مطرح ترین مدرسه‌های کسب و کار در ایران است.

در این مطلب به طور کامل و جامع برای شما عزیزان شرح دادیم که رشته MBA چیست. اما اگر هنوز برای انتخاب یا عدم انتخاب این دوره مردد هستید و می‌خواهید بیشتر بدانید، می توانید با مشاوران خبره ما در موسسه علوم و فنون تهران تماس حاصل فرمایید.