DBA چیست ؟ آشنایی با دکترای مدیریت حرفه‌ای کسب و کار
DBA چیست؟ هنگامی که به سراغ رشته‌ها و دوره‌های مدیریتی می‌روید، با واژه‌های MBA ، DBA ، PhD مدیریت و امثال این‌ها بسیار برخورد می‌کنید. در میان انبوه اطلاعات موجود در این زمینه، انتخاب دوره‌ی مناسب با توجه به شرایط و علایق شما می‌تواند بسیار دشوار باشد و پرسش‌های زیادی در ذهنتان شکل بگیرد. دوره MBA بهتر است یا دوره DBA ؟ معنی DBA چیست ؟ دکترای مدیریت که با عنوان Phd شناخته میشود بهتر است یا دی بی ای ؟ تفاوت MBA و DBA به چه صورت است و کدام‌یک سطح بالاتری دارد و گذراندن آن نتایج بهتری برای شما خواهد داشت؟
پیش‌تر در مقاله‌ای جامع در مورد رشته MBA و خصوصیات آن به طور کامل صحبت کردیم. اغلب کسانی که با اهداف گوناگون نظیر پیشرفت شغلی، کارآفرینی، افزایش درآمد، تقویت رزومه و مهاجرت به سراغ دوره‌های مدیریتی می‌روند، در وهله اول دوره MBA را انتخاب می‌کنند که انتخاب خوبی برای آنهاست. اما آیا آموزش‌های حرفه‌ای مدیریت به MBA محدود میشود؟
در این مقاله به بررسی سطح عالی‌تری از دانش و مهارت مدیریتی خواهیم پرداخت که نه فقط می‌تواند مکمل آموزش‌های دوره MBA باشد، بلکه گاهی دریافت گواهی آن به تنهایی نیز می‌تواند موقعیت دلخواه شما را ایجاد کند و هدفتان را از تحصیل دوره‌های مهارت‌آموزی مدیریتی تامین نماید.پس همراه ما باشید تا با هم به بررسی این موضوع بپردازیم که DBA چیست .
تعریف دوره DBA چیست ؟
دوره DBA (مخفف عبارت Doctorate Of Business Administration) به منظور ارائه دانش و تخصص ضروری برای مدیران و رهبران کسب و کارها و بخش‌های تجاری طراحی شده است. این دوره دربرگیرنده بخش‌هایی از نظریه‌های پیشرفته‌ی مدیریت است و شامل تمریناتی در حین آموزش میشود که به متخصصان مدیریت کمک می‌کند تا کیفیت کار خود را تغییر داده و بهبود ببخشند.
اگر بخواهیم به زبان ساده توضیح دهیم که DBA چیست ، باید گفت در دوره DBA شما با مفاهیم اساسی مدیریت کسب و کار و تحقیقات تجاری آشنا می‌شوید؛ مانند مباحث تئوری و نظریات حوزه مدیریت، مدل‌های کسب و کار و روش‌های تحقیق. از این جهت شما خواهید توانست توانایی‌های حل مشکل و تصمیم‌گیری خود را گسترش دهید، که این امر برای مدیریت موفق در بخش‌های اقتصادی ضروری است.
دانش‌پذیران دوره DBA اغلب تئوری‌های مدیریت و کاربرد عملی آنها را می‌آموزند و در زمینه تصمیم‌گیری‌های استراتژیک و پایدار، و مهارت‌های تجزیه و تحلیل از طریق تحقیقات گسترده بر روی موضوعات مستقل کار می‌کنند. آنها همچنین قادر خواهند بود درک گسترده‌تری از مفاهیم تجاری در زمینه‌هایی مانند مدیریت، بازاریابی، امنیت درون‌سازمانی و رهبری غیر انتفاعی داشته باشند.
مدرک DBA یک مدرک نهایی متمرکز بر کسب و کار است که شامل جنبه‌های گوناگون دنیای واقعی میشود تا دانش‌پذیران را برای فعالیت به عنوان کارشناسان، کارآفرینان و البته رهبران آماده کند. به همین دلیل، دوره‌های DBA گاهی اوقات «دکترای کاربردی» نیز نامیده می‌شوند و بسیاری از مدارس کسب و کار آن را ارائه می‌دهند.
محتوای دوره DBA چیست ؟
اگر دانش‌پذیر دوره DBA باشید، هم از محضر اساتید خبره دانشگاهی بهره می‌برید و هم از تجربیات متخصصان حوزه کسب و کار استفاده می‌کنید. دانش‌پذیران این دوره مهارت‌ها و اصول رهبری سازمانی را می‌آموزند و با فرایندهای حل مساله، روش‌های تحقیق، تصمیم‌گیری عملیاتی، تئوری‌های رهبری و کسب و کار، ارزیابی عملکرد، استراتژی‌های برنامه‌ریزی و شیوه‌های تجارت جهانی آشنا می‌شوند.
مدیریت منابع انسانی، تحلیل اقتصاد بین‌الملل، بازاریابی پیشرفته، مدیریت استراتژیک پیشرفته، تامین سرمایه، مدیریت نوآوری، مهارت‌های رهبری، مدیریت زنجیره تامین، آینده‌نگاری، تدوین طرح کسب و کار، مدیریت دانش، مدیریت ریسک، تحلیل رفتار مصرف‌کننده و مذاکرات تجاری نیز از سایر دروس این دوره هستند.
مباحث مطرح شده در این دوره نشان می‌دهد که DBA تنها یک مدرک برای دانش نظری محسوب نمی‌شود. با بررسی بیشتر آنها می‌توانید در خصوص اینکه فواید عملی گذراندن دوره DBA چیست و در چه حوزه‌هایی کاربرد دارد، اطلاعات بیشتری به دست بیاورید.
دروس و سرفصل‌های دوره‌های DBA از موسسه‌ای به موسسه دیگر متفاوت است، هرچند برخی از دروس به طور مشترک در تمام برنامه‌ها ارائه میشود. اغلب واحدهای درسی دوره DBA به همراه سمینار یا کنفرانس و ارائه کلاسی و در قالب بحث و گفت‌و‌گو آموزش داده میشود.
روش‌های تحقیق در قالب تجزیه و تحلیل موارد مطالعاتی، چهارچوب‌های کمی و کیفی طراحی می‌شوند تا به دانش‌پذیر کمک کنند تفکری عمل‌محور و تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد داشته باشند. ایده‌ها و بینش هر دانش‌پذیر در پایان در قالب پایان‌نامه گردآوری میشود.
سرفصل‌های آموزشی دوره‌های DBA چیست ؟
- امور مالی برای مدیران
- اقتصاد جهانی
- استراتژی بازاریابی و رفتار مشتری
- هوش تجاری و سیستم‌های اطلاعاتی
- استراتژی مدیریت برای کارایی
- رهبری، کدهای اخلاقی و حاکمیت سازمانی
- رفتار و تئوری سازمانی
- خلاقیت و ابتکار در کسب و کارهای جهانی
- استراتژی کسب و کار
- مفاهیم تکنولوژی برای مدیران
- آمار در کسب و کار
- اقتصاد مدیریتی
متقاضیان دریافت مدرک DBA گاهی پس از اتمام دوره آموزشی خود یک آزمون جامع و کتبی را پشت سر می‌گذارند و سپس یک پروژه نهایی یا پایان‌نامه را انجام می‌دهند که برای آن، از موضوعات جدید و بدیع استفاده می‌کنند و یا جنبه‌های تازه‌ای از موضوعاتی را که پیش از آن در موردشان تحقیق شده، مورد بررسی و مطالعه قرار می‌دهند.
انجام پروژه نهایی در این دوره شما را با نحوه فرضیه‌سازی، آزمون فرضیه‌ها، ثبت داده‌ها و تجزیه و تحلیل اطلاعات برای رسیدن به نتایج شفاف آشنا می‌کند، و می‌آموزید که چطور از تکنیک‌ها و مفاهیم تحقیقات مدیریت برای ارائه‌ی یک پایان‌نامه با مبحث مرتبط با محیط کسب و کار استفاده کنید.
دانش‌آموخته DBA به چه مهارت‌هایی دست پیدا می‌کند؟
اما توانایی‌ها و مهارت‌های شما پس از پشت سر گذاشتن دوره DBA چیست؟ به عنوان یک فارغ‌التحصیل این دوره شما باید بتوانید:
- تحقیقات ساده و پیشرفته را برای درک و توسعه‌ی عملکردهای مبتنی بر شواهد موجود انجام دهید
- رویکردهای معاصر در تحقیقات مدیریت را تجزیه و تحلیل نموده و خود یک رویکرد استراتژیک برای انجام تحقیق ارائه دهید
- مفاهیم ارزیابی پروژه را توصیف و نقد کرده، چهارچوبی برای ارزیابی و نظارت بر یک پروژه یا برنامه تدوین نمایید
- مفاهیم، مدل‌ها و نظریات موجود برای تضمین کیفیت در تحقیقات کسب و کار را توصیف و نقد کنید
- نظریاتی را که شالوده‌ی سیاست‌ها و شیوه‌های مدیریت کارآمد، موثر و عادلانه هستند، شرح و بسط دهید
- درک مفهومی از مدیریت و رهبری داشته باشید که شما را قادر سازد در مورد تحقیقات فعلی و کاربرد آن در عملکرد رهبری کسب و کارها تفکر کرده و آنها را ارزیابی کنید
- مفاهیم مدیریت و رهبری را در محل کار از شکل تحقیقاتی به شکل عملیاتی درآورده و آموزش دهید
پس از پایان موفقیت‌آمیز دوره DBA شخص می‌تواند از فرصت‌های شغلی در زمینه‌هایی مانند بانک‌داری، مدیریت مالی و سرپرست حسابداری بهره‌مند شود. اگر با موفقیت در این دوره فارغ‌التحصیل شوید، دانش و مهارت‌های لازم را برای اشتغال در شرکت‌های مشاوره‌ای بزرگ، مدیریت فروشگاه‌ها، صنایع مد و لباس و سایر صنایع خدماتی خواهید داشت. همچنین می‌توانید به تحصیل و تحقیق در دانشگاه‌ها ادامه دهید و یا در دانشگاه‌ها، موسسات آموزش عالی و مدارس کسب و کار به تدریس بپردازید.
مدرک DBA در چه مشاغلی کاربرد دارد؟
آموخته‌های دوره DBA تخصص دقیق و عملی در بسیاری از زمینه‌های مختلف مدیریتی و تجاری به دانش‌پذیر عرضه می‌کند. مسیرهای شغلی مرتبط با این دوره بسیار متنوع و زیاد هستند، اما اگر می‌خواهید بدانید قابل توجه‌ترین موقعیت‌های متناسب با دوره DBA چیست، فهرست زیر می‌تواند کمک‌کننده باشد:
تحلیل‌گر مدیریت DBA چیست :
تحلیل‌گران مدیریت که به آنها «مشاوران مدیریت» نیز گفته می شود، به مدیران توصیه‌هایی ارائه می‌دهند تا بدانند چگونه از طریق کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمدزایی، سود سازمان را بهبود بخشند.
مدیر سطح C :
مشاغل مدیریتی در سطح C به تجربیات عمیق و مهارت‌های خاص نیاز دارند. مدیران سطح C سرپرست و ارشد بوده، رهبر بخشی از سازمان هستند و به تعیین استراتژی‌ها و چشم‌اندازهای سازمان نیز کمک می‌کنند. مدیر عامل (CEO)، مدیر ارشد عملیات (COO)، مدیر ارشد اطلاعات (CIO)، مدیر ارشد فناوری (CTO)، مدیر ارشد امنیت (CSO)، مدیر ارشد بازاریابی (CMO) و مدیر ارشد منابع انسانی (CHRO) از جمله این مشاغل هستند.
تحلیل‌گر تحقیقات بازار :
این حرفه به نظارت و پیش‌بینی روند بازاریابی و فروش، اندازه‌گیری اثربخشی استراتژی‌های بازاریابی، ابداع و ارزیابی روش‌های جمع‌آوری داده‌ها، تحلیل رقبا و شرایط بازار و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای اماری می‌پردازد.
پروفسور یا استاد :
جایگاه استادی در دانشگاه علاوه بر منزلت اجتماعی و درآمد مناسب، شخص را در جریان علوم روز قرار داده و به او امکان می‌دهد تا با داشتن موقعیت اثرگذار هم‌زمان بر دانشجویان و مدیران، واسطه‌ای میان دانش و صنعت باشد.
اقتصاددان :
اقتصاددانان به رصد روندهای اقتصادی می‌پردازند، وضعیت اقتصادی آینده را پیش‌بینی می‌کنند و با تجزیه و تحلیل داده‌ها، نحوه توزیع منابع در جامعه را مشخص می‌نمایند.
تفاوت دکترای مدیریت کسب و کار (PhD) با دوره DBA چیست ؟
اگر بخواهید در سمت مدیریت به جایگاه قابل قبولی برسید، انتخاب یک دوره و مدرک معتبر می‌تواند یک گام مفید باشد. آن دسته از دانش‌پذیران که می‌خواهند برترین مزیت‌های رقابتی را در کسب و کار داشته باشند یا قرار گرفتن در یک جایگاه رفیع و قابل توجه دانشگاهی برایشان اهمیت دارد، علاقه‌مند به دریافت مدرک DBA یا PhD مدیریتی هستند. اخذ مدرک دکترا می‌تواند درهای جدیدی را به سوی فرصت‌های مطالعاتی و تحقیقاتی و همچنین فرصت‌های شغلی گوناگون باز کند. اما کدام‌یک برای شما بهتر است؟ دکترای مدیریت حرفه‌ای کسب و کار (DBA) یا دکترای مدیریت (PhD)؟
تا این بخش از مقاله به پاسخ این پرسش که معنی DBA چیست و به چه مباحثی می‌پردازد، پرداختیم. در ادامه، تفاوت میان این دو را توضیح می‌دهیم تا بتوانید گزینه‌ی مناسب‌تر را برای خودتان را انتخاب کنید.
تحصیل در دکترای مدیریت که با گرایش‌های مختلف ارائه میشود و مدرک نهایی آن PhD است، مدت سه الی پنج سال به طول می‌انجامد. البته این درجه تحصیلی اختصاص به رشته مدیریت نداشته و به فارغ‌التحصیلان بسیاری از رشته‌ها اعطا میشود. اما دکترای مدیریت حرفه‌ای کسب و کار (DBA) بالاترین مدرک تحصیلی در مدیریت است که می‌تواند مهارت‌ها و دانش تجاریِ تا این اندازه گسترده و کاربردی را نصیب دانش‌پذیر کند.
برخی از دروس و آموخته‌های DBA ممکن است با دروس ارائه شده در مقطع دکترای مدیریت در دانشگاه هم‌پوشانی داشته باشد. فارغ‌التحصیل DBA به کسب اطلاعات و تولید دانش در تحقیقات و تئوری‌های مدیریت می‌پردازد، اما برخلاف دکترای مدیریت آکادمیک که تنها بر جنبه نظری تحقیقات تمرکز دارد، به دنبال عملیاتی کردن تحقیقات است.
MBA بهتر است یا DBA ؟
دوره DBA نسبت به دوره MBA در مرحله بعدی قرار دارد و برای پذیرفته شدن در آن، عموما به تجربه کاری و تحصیلی بیشتری نیاز دارید. داشتن مدرک MBA اغلب پیش‌نیازی برای ثبت نام در دوره DBA است. همچنین دوره DBA به دلیل تخصصی‌تر بودن و مشابهت محتوای درسی با مقطع دکترای دانشگاهی، می‌تواند جذابیت زیادی داشته باشد و طیف وسیع‌تری از موقعیت‌های شغلی را دربر بگیرد. در مقاله‌ی دیگری به طور کامل به توضیح تفاوت‌های این دو دوره پرداخته‌ایم.
بیشتر بخوانید : تفاوت MBA و DBA
گرایش‌های دوره DBA چیست ؟
DBA می‌تواند گرایش‌های مختلفی داشته باشد که هر دانش‌پذیر بر اساس مهارت، سابقه شغلی یا موقعیت کاری و علاقه خود در یکی از آنها ثبت نام نماید. از جمله این گرایش‌ها می‌توان به DBA حسابداری، DBA فناوری اطلاعات و DBA مالی اشاره کرد.
مدت زمان دوره DBA چقدر است؟ کدام دوره برای من بهتر است؟
دوره‌های DBA می‌توانند با توجه به نیاز مخاطبان، در بازه‌های زمانی مختلف ارائه شوند، بنابراین طول دوره با توجه به وضعیت شما به عنوان مخاطب و موسسه‌ای که در آن نام‌نویسی می‌کنید، می‌تواند متفاوت باشد. به طور کلی این دوره ممکن است از حدود یک الی پنج سال طول بکشد (زمان مورد نیاز برای انجام و ارائه پایان‌نامه یا پروژه نهایی را نیز مد نظر داشته باشید).
از آنجا که از اهداف این دوره، تجهیز مدیران و مدیران ارشد به مهارت‌هایی برای رسیدگی به چالش‌های پیچیده صنعت و سازمان است، بسیاری از دانش‌پذیران این دوره زمان کافی برای تحصیل تمام‌وقت را ندارند و می‌توانند در برخی از مدارس این دوره را به صورت پاره‌وقت یا آنلاین بگذرانند. بنابراین در صورتی که بخواهید دوره پاره‌وقت DBA را بگذرانید، این مدت کمتر میشود.
به خاطر داشته باشید برنامه‌ای برای شما مناسب است که بتوانید هر کجا که هستید و با هر شرایطی که در لحظه دارید، به آن متعهد باشید. بنابراین تصور نکنید اگر زمان کافی برای تحصیل ندارید، دوره‌های پاره‌وقت یا آنلاین هم به دردتان نمی‌خورد. گرچه ذکر این نکته نیز ضروری است که برقراری روابط حرفه‌ای یا در اصطلاح شبکه‌سازی، در دوره‌های حضوری ممکن است بهتر رخ دهد.
پیش‌نیازهای ورود به دوره DBA چیست ؟
داشتن مدرک دانشگاهی مرتبط در مقطع کارشناسی ارشد، داشتن مدرک MBA ، رزومه‌ی کاری مناسب، داشتن توصیه‌نامه یا مقالات چاپ‌شده می‌تواند از جمله پیش‌نیازهایی باشد که موسسات آموزشی برای نام‌نویسی در دوره DBA از شما درخواست می‌کنند. هرچند این مورد بسته به وضعیت تحصیلی و حرفه‌ای هر شخص می‌تواند متفاوت باشد و کم یا زیاد گردد که این موارد در مصاحبه ورودی مشخص میشود.
نتیجه‌گیری :
دوره DBA به شما کمک می‌کند تا:
- مهارت‌ها و تکنیک‌های تجاری سطح بالا را بیاموزید و با روندهای تازه دنیای کسب و کار آشنا شوید
- در میان دانش‌آموختگان مدیریتی و به ویژه از دانش‌آموختگانی که تنها مدرک MBA را دارند، متمایز شوید
- مزایای بیشتر و موقعیت‌های شغلی بهتری به دست بیاورید
مدرک دکترای مدیریت کسب و کار اعتبار بسیار بالایی دارد و اگر در یک مدرسه‌ی کسب و کار یا موسسه‌ی معتبر اخذ شده باشد، جایگاه بسیار ارزشمندی را برای شخص فراهم می‌کند. بنابراین این موضوع که دوره‌ی DBA را کجا سپری کرده باشید، اهمیت فراوانی دارد. برای مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر در مورد دوره DBA ، شرایط و الزامات ثبت نام، نوع دوره مناسب با توجه به شرایط خودتان و پرسش‌های دیگر، می‌توانید با کارشناسان موسسه آموزشی علوم و فنون تهران با شماره تماس ۲۲۰۵۷۱۴۷-۰۲۱ تماس بگیرید .
