تصمیم گیری یک مهارت حیاتی در زندگی فردی و شغلی است است. همه ما در زندگی خود، در موقعیت های مختلف با انتخاب های گوناگونی مواجه می شویم که برگزیدن هر کدام از آنها می تواند نتیجه ای متفاوت با دیگر انتخاب ها داشته باشد. ترسیم درخت تصمیم گیری می تواند با ایجاد و بیان نتیجه گیری های ممکن از چندین گزینه، شما را به پاسخ های منطقی برای سؤالات کوچک و بزرگ خودتان راهنمایی کند. در این مقاله از وبلاگ موسسه علوم و فنون تهران، کاربرد درخت تصمیم گیری و نحوه ترسیم آن را بررسی خواهیم کرد.
مواردی که در این مطلب میخوانید
درخت تصمیم گیری چیست؟
درخت تصمیم گیری یک نمودار جریانی است که نتایج انتخاب های مختلف را به صورت نمودار نشان می دهد. آن را درخت می نامند، زیرا انتخاب ها طبق آن منشعب می شوند و ساختاری شبیه درخت را تشکیل می دهند. بر اساس ترجیحات خود، می توانید نمودار را به صورت عمودی یا افقی ترسیم کنید. درخت تصمیم گیری افقی از راست به چپ، و درخت تصمیم گیری عمودی از بالا به پایین خوانده می شود. تصمیم گیری در کسب و کارها به روش درخت تصمیم گیری بسیار زیاد است.
درختان تصمیم گیری زمانی بهترین عملکرد را دارند که هنگام رسم آنها از قوانین اساسی نمودارهای جریانی (فلوچارت ها) پیروی کنید:
مستطیل یا مربع: این شکل، ابتدای نمودار درخت تصمیم گیری را مشخص می کند و باید سوال اصلی خودتان را در آن بنویسید.
خطوط: خطوط نشان دهنده شاخه های درخت و همچنین تمام راه های عملی ممکن برای پاسخ به پرسش شما هستند.
حلقه ها: نتایج نامشخص را نشان می دهند. برای روشن تر کردن آنها، به ترسیم شاخه های بیشتری نیاز دارید.
مثلث ها: مثلث ها یا برگ ها، پاسخ های واضح و نهایی را نشان می دهند.ایجاد یک درخت تصمیم گیری به تلاش چندانی نیاز ندارد و در مقابل، دارای چندین مزیت است. این نمودار به شما امکان می دهد تا نتیجه هر انتخاب خودتان را به روشی سازمان یافته تجسم کنید. وقتی هدف خاصی دارید، مانند تعیین اینکه آیا باید یک پیشنهاد شغلی خاص را بپذیرید یا نه، می توانید از درخت تصمیم گیری استفاده کنید.اگر نیاز به ارزیابی حجم زیادی از داده ها یا آمار دارید، این نمودارها باز هم مفید هستند. به عنوان مثال، اگر شما یک نماینده فروش هستید و می خواهید تعیین کنید که یک مشتری بالقوه چقدر درآمد می تواند در مقابل هزینه پیگیری و حفظ رابطه ایجاد کند، می توانید از درخت تصمیم گیری برای تجزیه و تحلیل بازگشت سرمایه استفاده کنید.
ایجاد درخت تصمیم گیری
هنگام ایجاد درخت تصمیم گیری می توانید این مراحل را دنبال کنید:
1. با سوال یا ایده شروع کنید
یک مستطیل بکشید و سوال یا ایده خود را داخل آن بنویسید. اگر می خواهید یک درخت افقی ایجاد کنید، مستطیل خود را در سمت راست صفحه بکشید تا فضایی برای کشیدن خطوط داشته باشید. برای درخت عمودی، کادر بالای صفحه را بکشید و به سمت پایین حرکت کنید. به عنوان مثال، اگر می خواهید تعیین کنید که آیا باید درخواست افزایش حقوق دهید یا خیر، می توانید یک مستطیل در بالای صفحه بکشید و داخل آن بنویسید: «آیا باید در خواست افزایش حقوق دهم؟»
2. شاخه ها را اضافه کنید
برای تعیین مسیر عمل، هر تعداد خطی که نیاز دارید از کادر به سمت بیرون بکشید. در مثالی که گفته شد، می توانید دو شاخه زیر مستطیل خود بکشید و به آنها برچسب «بله» و «خیر» بزنید. این ها نشان می دهد که شما درخواست افزایش حقوق را ارائه می دهید یا نه.
3. گره های تصمیم گیری را به شاخه های درخت اضافه کنید
حلقه ها نشان میدهند که نتیجه این شاخه هنوز مشخص نیست و باید سؤالات بیشتری در موردش بپرسید. مثلث ها نشان می دهند که نتیجه تقریباً قطعی است. در این مثال، می توانید حلقه هایی را در انتهای هر دو شاخه «بله» و «خیر» اضافه کنید. در یکی از حلقه های انتهای شاخه «بله»، می توانید بنویسید «الان درخواست بدهم؟» و در دیگری بنویسید «در آینده درخواست بدهم؟»
4. در صورت لزوم ادامه دهید
انشعابات درخت تصمیم گیری خود را تا زمانی ادامه دهید که تمام نتایج ممکن را به طور کامل بررسی کنید و بتوانید تصمیمی آگاهانه بگیرید. در این مثال، تا زمانی که به پاسخی روشن و واضح برسید که آیا باید واقعا درخواست افزایش حقوق کنید یا نه، ادامه دهید.
نکات درخت تصمیم گیری
این نکات را برای ایجاد یک نمودار کاربردی و موثر در نظر بگیرید:
در ترسیم درخت از رنگ ها استفاده کنید.
شاخه ها و گره های نمودار را رنگ آمیزی کنید تا نتایج به راحتی قابل شناسایی باشند. به عنوان مثال، می توانید ایده اولیه خود را سبز و گره ها را زرد، آبی و بنفش کنید تا هر کدام را متمایز نمایید. از یک طرح رنگی برای جذابیت بصری استفاده کنید.
از نمادهای استاندارد فلوچارت استفاده کنید.
اگر این نمودار را ترسیم می کنید تا با تیم یا مدیر خود به اشتراک بگذارید، نمادهای فلوچارت استاندارد به کار ببرید. این نمادها اطمینان حاصل می کنند که نمودار شما برای تمام مخاطبان قابل درک است.
نمادهای خود را هم اندازه به کار ببرید.
هنگام ترسیم بخش های مختلف نمودار، سعی کنید اندازه آنها را یکسان کنید. این به شما کمک می کند ارزش یکسانی برای هر یک قائل شوید و خواندن نمودار را آسان تر می کند.
از یک الگو استفاده کنید.
الگوهای زیادی به صورت آنلاین وجود دارد که می توانید از آنها برای ساده جلوه دادن درخت خود استفاده کنید. اگر از این نمودار برای مدیریت دادهها و آمار استفاده می کنید، برخی توابع ریاضی نیز می توانند کاربردی باشند.
بدانید چه زمانی از نمودار درخت تصمیم گیری استفاده کنید. این نمودارها زمانی بیشترین کاربرد را دارند که شما هدف خاصی داشته باشید و باید نتایج را برای هر انتخابی که می توانید انجام دهید ببینید. از آنجایی که تعیین نتیجه یک ایده اصلی چالش برانگیز است، اگر می خواهید با خیال راحت پاسخ نهایی خودتان را پیش بینی کنید، باید از این نمودار استفاده کنید.
بدون دیدگاه