سال ۹۹ با کرونا شروع شد و نگرانی‌هایی را برای بازار کار ایجاد کرد، این نگرانی‌ها از آنجا ناشی می‌شد، که شیوع ویروس کرونا باعث تعطیلی و تقریبا نیمه تعطیلی برخی واحدهای کسب و کار شد. اما طبق گزارش‌های مرکز آمار نرخ بیکاری در پاییز ۹۹ به ۹.۴ درصد رسید. براساس بررسی‌ها انجام شده و با توجه به افزایش بی‌سابقه جمعیت غیرفعال در سه فصل اخیر، کاهش ۴۱۷هزار نفری جمعیت بیکاران علامت مثبتی تلقی نمی‌شود. یک کارشناس اقتصادی در مورد چشم‌انداز بازار کار در ۱۴۰۰ گفت: پیش از کرونا نیز در افزایش شاغلان و جمعیت فعال روند نزولی داشتیم که کرونا آن را قطعی کرد اما ۱۴۰۰ مانند دهه ۹۰نخواهد بود و نیاز به سیاستگذاری در بازار کار دارد. رضا تازیکی در گفتوگو با تسنیم گفت: سال ۱۴۰۰ پیش‌بینی این است که اگر کرونا مهار شود, بخشی از مشاغل خدماتی احیا شود. وی ادامه داد: به نظر من با توجه به اینکه ممکن است سال آینده متغیرهای زیادی مانند بحث بورس, بحث ارز و… تغییر کند، تاثیرگذار بر بیکاری است. تازیکی با بیان اینکه انتظارات برای رفع تحریم باعث توسعه بازارهای صادراتی می‌شود گفت: به عبارتی تبادلات اقتصادی ایران راحت‌تر می‌شود و ممکن است در واردات بسیاری کالاها تاثیرگذار باشد، همین الان اطلاعات دقیقی داریم برای کشورهایی که تمایل دارند در بازارهای ایران سرمایه‌گذاری کنند. از سوی دیگر کارشناس اقتصادی با اشاره به وضعیت اقتصاد کلان کشور گفت: وضعیت اقتصادی در سال‌های اخیر منفی بوده و در این شرایط بود که ما در اسفند ۹۸ با شوک کرونا به اقتصاد نیز مواجه شدیم. این شوک در وهله نخست در سطح دنیا، کاهش تقاضا، تعطیلی بنگاه‌ها و… را در پی داشت. آنچه ایران را از سال‌های پیشین خود متمایز می‌کند، این است که کشور ما از هیچ لحاظی با سال‌های گذشته شباهت ندارد.
فاطمه عزیزخانی با برشمردن شوک‌های اقتصادی پیش آمده از گذشته تا امروز افزود: رکود بزرگ ۱۹۲۹؛ شوک ناشی از کاهش تقاضا، ظرفیت‌های خالی بنگاه، افزایش جمعیت بیکار، سیاست‌های انبساطی پولی و مالی را در پی داشت. دومین شوک اقتصادی جهان در دهه ۷۰ م، افزایش شدید قیمت نفت، تورم بالا و بیکاری، ناکارآیی سیاست‌های انبساطی پولی و مالی، سیاست‌های سمت عرضه و اقتصاد بودند و شوک سوم اقتصادی نیز مربوط به بحران ۲۰۰۸ بود که افزایش بیشتر انضباط بخش بانکی را در پی داشت. وی ادامه داد: امروز نیروی کار علیرغم آمادگی برای ورود به بازار کار، امکان کار کردن را ندارد و بنگاه‌های اقتصادی نمی‌توانند از نیروی کار برای تولید محصول نهایی خود بهره‌مند گردد. این شرایط وقوع توامان شوک عرضه و تقاضا در بازارهاست، به صورتی که امکان ایجاد بازار طبیعی و آزادانه وجود ندارد. عزیزخانی گفت: در دنیا ۴۹ درصد مشاغل تحت تاثیر کرونا هستند. در ایران نیز فعالیت‌های اقتصادی بسیاری از اصناف با کاهش فروش ۹۰ درصدی پول کاهشی تعطیل شدند. تغییر در جمعیت غیرفعال، در زمستان۹۸، حدود ۱ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر افزایش، در تابستان ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار و در پاییز ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر افزایش را تجربه کرده است.
14 بهمن 1399
