ویژگی‌های یک سیستم جبران خدمات اثربخش

سیستم جبران خدمات در یک سازمان، شامل حقوق و دستمزد، پاداش، کارانه و هر چیزی است که سازمان در ازای اشتغال فرد در سازمان و تلاش و عملکرد وی به او پرداخت می‌کند. سیستم جبران خدمات همچون یک شمشیر دو لبه است. در صورت اثربخشی، موجب انگیزه، رفاه و عملکرد بالای کارکنان می‌شود و در صورت عدم اثربخشی، تبدیل به یک معضل بزرگ در سازمان می‌گردد. برحسب تجربه، وقتی از کارکنان خواسته می‌شود نارضایتی‌های خود را ابراز کنند، سیستم حقوق و دستمزد همیشه یکی از موارد نارضایتی و شکایت کارکنان است. بنابراین طراحی یک سیستم جبران خدمات اثربخش، جزء مهم‌ترین اموری است که هر کسب‌وکار باید به آن بپردازد. به‌طور خلاصه، یک سیستم جبران خدمات اثربخش دارای ویژگی‌های زیر است:

عدالت درونی

در سازمان، کارکنانی که از جنبه‌های مختلف (تحصیلات، وظایف شغلی، تجربه، عملکرد و …) شبیه به یکدیگرند، می‌بایست حقوق یکسان دریافت کنند.

عدالت بیرونی

حقوق و دستمزدی که کارکنان دریافت می‌کنند، می‌بایست با حقوق و دستمزد دریافتی کارکنان در سازمان‌های مشابه متناسب باشد. در صورت فقدان عدالت بیرونی، کارکنان شایسته، سازمان را ترک کرده و به سازمان‌های رقیب خواهند پیوست.

تشویق‌کننده عملکرد بالا

جبران خدمات می‌بایست تا حدی وابسته به عملکرد باشد. به‌عبارت‌دیگر؛ کارکنانی که عملکرد بالایی دارند و منفعت بیشتری برای سازمان فراهم می‌کنند، می‌بایست بیشتر از کسانی که عملکرد پایینی دارند دریافت کنند.

به‌صرفه

درست است که هرچه به کارکنان بیشتر پرداخت کنیم راضی‌تر خواهند شد ولی هزینه‌های کسب‌وکار، این اجازه را به سازمان نمی‌دهد که رقم‌های آنچنانی به کارکنان پرداخت کند. پس باید هوشمندانه پرداخت کرد.

ساده

پیچیده بودن فرمول‌ها و مؤلفه‌هایی که در سیستم جبران خدمات به کار می‌روند، نشانه پیشرفته بودن آن نیست. سیستم جبران خدمات در صورتی انگیزشی خواهد بود که کارکنان آن را درک کنند و بتوانند نحوه حساب‌ شدن حقوق و دستمزد خود را مشاهده کنند.

ابزاری استراتژیک

سازمان باید از سیستم جبران خدمات به‌عنوان ابزاری برای اجرای استراتژی‌های خود استفاده کند. برای مثال اگر یکی از استراتژی‌های سازمان نوآوری است، در سیستم جبران خدمات باید به افرادی که نوآوری بالایی دارند، حقوق بیشتری پرداخت کرد.