لطفعلی بخشی
اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه علامه تهران
نسبت به اینکه دولت گذشته رویه غلطی را در اعطای یارانه به همه‌ی اقشار جامعه بنا گذاشت که متاسفانه دولت آقای روحانی هم همان روش غلط را ادامه داد تقریبا بین همه‌ی کارشناسان اقتصادی و دلسوزان مردم تفاوتی در این دیدگاه وجود ندارد. با تقدیم لایحه بودجه ١۴00 به مجلس شورای اسلامی مشخص شد دولت در سال آینده همچنان بنای پرداخت یارانه ۴5 هراز و 500 تومانی را دارد. از زمان انتشار این خبر تاکنون برخی دولت را از این جهت مورد انتقاد قرار دادند که بنا بر حجم و میزان تورم یارانه نقدی مردم در ده سال گذشته باید ده برابر می‌شد.
به عبارت دیگر برخی مدعی هستند دولت باید به جای ۴5 هزار و 500 تومان ۴50 هزار تومان به عنوان یارانه هدفمندی انرژی به مردم بپردازد. قطعا چنین سخنانی سیاسی و یک سو نگری است چرا که دولت در تحریم نفتی و عدم اصلاح ساختار مالیاتی توانی برای پرداخت یارانه ندارد، ضمن اینکه این افراد و منتقدان اگر واقعا دلسوز جامعه و اقتصاد باشند باید بر این موضوع تاکید کنند که هزینه یارانه‌ها باید صرف سرمایه‌گذاری در اقتصاد شود تا به جای پرداخت‌های بی‌ثمری که نه برای مردم نان می‌شود نه رونق اقتصادی، کشور ایجاد اشتغال کند و با راه‌اندازی تولید می‌تواند کمک شایان توجهی به ایجاد اشتغال، درآمدزایی و افزایش قدرت خرید مردم باشد. بی‌تردید اعطای یارانه و هزینه‌های سنگینی که می‌تواند یاری‌کننده و رونق دهنده تولید باشد به صورت یارانه هدر می‌رود در حالی که می‌تواند تغییر جدی در روند اشتغال و درآمدزایی برای مردم ایجاد کند. قطعا تنها راه پیش‌پای دولت برای تامین یارانه‌ها در صورت تداوم عدم فروش نفت و عدم اصلاح ساختار مالیاتی چاپ پول و استقراض از بانک مرکزی است که در نهایت با ده برابر شدن قیمت‌ها به ضرر دهک‌های پایین و ضعیف جامعه تمام می‌شود.
به هر حال دولت توان مالی برای پرداخت‌های بیشتری به مردم ندارد. یارانه‌ی مصوب مجلس و یارانه ١00 هزار تومانی مصوب دولت باید از محل استقراض و چاپ پول تامین شود تا دولت بتواند وعده‌های خود یا مجلس را در جهت حمایت از مردم عملی کند. از سوی دیگر برگشت امریکا به برجام به این راحتی‌ها صورت نمی‌گیرد که گمان کنیم فردای ورود آقای بایدن به کاخ سفید ما ٢ میلیون و 300 هزار بشکه نفت می‌فروشیم. بنابراین با توجه به بودجه غیر عملیاتی و کسری بودجه‌ای که در سال آینده خواهیم داشت می توان پیش بینی کرد نرخ تورم سه برابر سال جاری خواهد بود به این معنا که در اقتصاد تورم شود یعنی تورم بیشتری نسبت به سال ۹۹ خواهیم داشت، لذا انتظار می‌رود دولت با در نظر گرفتن این مساله به جای اعطای یارانه به همه‌ی مردم بخش زیادی از این پول را صرف راه‌اندازی و تجهیز واحدهای تولیدی کوچک کند تا با ایجاد اشتغال و افزایش تولید امید به زندگی و رونق به معیشت مردم بازگردد
