به گفته معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، تامین مالی با استفاده از برخی از روش‌ها مانند وام دادن به استارت‌آپ‌ها روش مطلوبی نیست و بهتر است استارت‌آپ‌ها از سرمایه‌گذاری جسورانه به جای وام استفاده کنند و اینجاست که سیاست‌های تامین مالی غیرمستقیم اهمیت پیدا می‌کند. استارت‌آپ‌ها که غالبا به شرکت‌های نوپای حوزه فناوری اطلاق می‌شوند، اگرچه به واسطه روش‌های نوآورانه و مبتنی بر تکنولوژی روزی که پیش می‌گیرند، می‌توانند آینده روشنی برای کسب وکارها رقم بزنند و شیوه‌های سنتی را با شیوه‌های جدید کم هزینه‌تر و بهینه‌تر جایگزین کنند، همچنان موانعی را هم پیش رو دارند. از جمله این موانع می‌توان به عدم ثبات اقتصادی و به روز نبودن قوانین متناسب با رشد فناوری‌ها ی نوین اشاره کرد.
البته تامین مالی برای استارت‌آپ‌ها هم همواره موضوع مهمی بوده و به همین دلیل سرمایه‌گذاری که با آگاهی از چالش‌های پیش‌روی مسیر استارت‌آپی، به این بخش اعتماد کند، می‌تواند قوت قلبی برای مالکان استارت‌آپ‌ها که اغلب موارد جوانان امیدوار و جویای نام هستند، محسوب شود. در این راستا و به نقل از سازمان فناوری اطلاعات، امیر ناظمی – رئیس سازمان فناوری اطلاعات تاکید کرد: سیاست‌های توسعه نوآوری همواره در لبه مرزی است که یک سوی آن کاهش مداخله دولت است و سوی دیگر آن نیاز به پشتیبانی دولتی برای کاهش ریسکی که در نوآوری همیشه نهفته است، به همین دلیل هم سیاست نوآوری کار ساده‌ای نیست. وی با بیان اینکه این موضوع در سیاست تامین مالی نوآوری پیچیدگی دوچندان دارد، افزود: تامین مالی مستقیم دولتی می‌تواند پر از فساد باشد؛ خصوصا وقتی ارزیابی‌های انسانی جایگزین معیارهای عینی و شفاف شود. از سوی دیگر تامین مالی با استفاده از برخی از روش‌ها مانند وام دادن نیز اساسا برای استارت‌آپ‌ها روش مطلوبی نیست. در حقیقت بهتر است اســتارت‌آپ‌ها از سرمایه‌گذاری جسورانه به جای وام استفاده کنند.
بر این اساس سیاست‌های تامین مالی غیرمستقیم اهمیت پیدا می‌کند. معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه یکی از روش‌های سیاست تامین مالی غیرمستقیم این است که دولت به سرمایه‌گذاری که حاضر به سرمایه‌گذاری جسورانه می‌شود، وام ارزان قیمت پرداخت می‌کند، گفت: در این طرح که در سازمان فناوری اطلاعات ایران و بر پایه وام وجوه اداره شده طراحی شده است، اتفاق‌هایی رخ می‌دهد، از جمله اینکه دولت به جای دخالت کردن در بازار و راه انداختن هزار کارگروه تشخیص و ارزیابی، در واقعیت ارزیابی و انتخاب را به بخش خصوصی واگذار می‌کند. در این وضعیت دولت تشخیص‌دهنده ناواردی که پتانسیل فساد دارد دیگر نخواهد بود.
ناظمی ادامه داد: اتفاق دیگر این است که دولت همه پول سرمایه‌گذار را وام نمی‌دهد، بلکه ۵۰ درصد آن را می‌دهد و اسناد واریز نیمی دیگر به حساب سرمایه‌پذیر را پیش از دادن وام دریافت می‌کند. به این ترتیب کسی بیهوده وارد این بازی نمی‌شود. در اتفاقی دیگر، دولت تنها به سرمایه‌گذاران حرفه‌ای) یعنی شرکت‌های سرمایه‌گذاری جسورانه رسمی (وام می‌دهد، تا کسانی که صرفا به دنبال پول دولت هستند وارد بازی نشوند. وی درباره اتفاقی دیگر از تامین مالی غیرمستقیم توضیح داد: دولت تنها به شرط سرمایه‌گذاری جسورانه وام می‌دهد؛ به همین دلیل قرارداد رسمی میان سرمایه‌گذار و سرمایه‌پذیر باید برای دریافت وام ارائه شود تا ریسک هرگونه تبانی افزایش یابد و همچنین سرمایه‌گذار اصول سرمایه‌گذاری و ریسک را می‌پذیرد. همچنین ریسک سرمایه‌گذار کاهش می‌یابد؛ چون وام داده شــده دارای تنفس یکساله است و با سود پنج یا ۹ درصد که بسیار پایین تر از نرخ تورم و سود بانکی است. همچنین زمان بازپرداخت نیز چهار ساله است و این فاصله پنج ساله در عمل زمان کافی به بازگشت می‌دهد. رئیس سازمان فناوری اطلاعات در ادامه خاطرنشان کرد: دیگر اینکه دولت مستقیما دست به سرمایه‌گذاری نمی‌زند و به این ترتیب هم میزان مداخله دولت کاهش می‌یابد و هم رقیب بخش خصوصی نمی‌شود. مشارکت بــا رویدادهای شناسایی و معرفی طرح‌های نوآورانه بر اساس دلایل بالا طراحی شده است.
25 آذر 1399
روزنامه آفتاب اقتصادی
